Werknemers bouwen vakantiedagen op en hebben tijdens vakantie recht op loon. Dit geldt ook voor (langdurig) zieke werknemers. Als er bij het einde van de arbeidsovereenkomst nog sprake is van een tegoed aan vakantiedagen, moet een werkgever dit aan de werknemer uitbetalen. Tot zover meestal geen onduidelijkheden. Maar soms ontstaat discussie over een tegoed aan vakantiedagen na afloop van de loondoorbetalingsplicht. Onlangs deed de kantonrechter te Zaanstad uitspraak over zo’n situatie.
Loondoorbetalingsplicht bij ziekte
Gedurende de eerste 104 weken is een werkgever gehouden het loon door te betalen van een werknemer die (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt is. Na 104 weken houdt deze loondoorbetalingsplicht op, tenzij er sprake is van een door het UWV opgelegde loonsanctie. Wanneer de loondoorbetalingsplicht ophoudt, kan de werknemer doorgaans terugvallen op een WIA- of WW-uitkering. De werkgever staat voor de keuze om het dienstverband te beëindigen of in stand te houden.
Beëindigen versus slapend dienstverband
Een werkgever kan het dienstverband beëindigen als het UWV een ontslagvergunning verleent of als werknemer en werkgever het eens worden over een beëindiging met wederzijds goedvinden. In deze gevallen moet de werkgever meestal in elk geval de transitievergoeding betalen aan de werknemer. Aangezien het dienstverband eindigt moet de werkgever bovendien een eventueel tegoed aan vakantiedagen uitbetalen, tenzij hij hierover afwijkende afspraken maakt met de werknemer.
Soms kiezen werkgevers er voor om het dienstverband te laten bestaan. Er wordt dan gesproken van een “slapend dienstverband”: het dienstverband blijft bestaan maar er is geen loondoorbetalingsplicht, en er wordt meestal geen arbeid verricht. De reden om te kiezen voor een slapend dienstverband, is om te voorkomen dat de werkgever de transitievergoeding aan de werknemer moet betalen.
Daar staat tegenover dat een slapend dienstverband voor de werkgever niet zonder risico´s is. De werknemer heeft recht op loon en werk zodra hij (gedeeltelijk) herstelt. Bovendien moet je je als werkgever blijven inspannen voor de re-integratie van de werknemer en moet je de werknemer passende arbeid laten verrichten. Het is dus van belang dat je als werkgever per geval nagaat of de risico´s aan het slapend houden van het dienstverband opwegen tegen het voordeel (geen transitievergoeding betalen).
Een tegoed aan vakantiedagen na 2 jaar ziekte
Tijdens het dienstverband mogen werkgevers wettelijke vakantiedagen op grond van de wet niet uitbetalen aan werknemers. Voor bovenwettelijke dagen geldt dat dit wel mag, maar de werkgever hoeft dat pas te doen als dat is afgesproken. Bij het einde van het dienstverband moet de werkgever zowel de wettelijke als de bovenwettelijke dagen uitbetalen.
Bij een slapend dienstverband eindigt het dienstverband dus niet. Er wordt daarom wel eens betoogd dat er om deze reden geen sprake kan zijn van uitbetaling van een tegoed aan vakantiedagen.
Als er geen sprake is van een beëindiging, is er geen wettelijke plicht om de vakantiedagen uit te betalen. In de praktijk wordt een tegoed aan vakantiedagen na afloop van de loondoorbetalingsplicht regelmatig gewoon aan de werknemer uitbetaald. Maar soms doet een werkgever dit niet, tot frustratie van de werknemer.
Uitspraak kantonrechter Zaanstad
De kantonrechter te Zaanstad heeft zich in januari 2018 gebogen over een zaak waarin de werkgever aanvankelijk weigerde een tegoed aan vakantiedagen uit te betalen. De werknemer in deze casus verzocht vervolgens om de uitstaande vakantiedagen dan alsnog op te nemen, zij het in de periode na afloop van de loondoorbetalingsplicht. In de procedure maakte de werknemer aanspraak op het loon over deze opgenomen vakantiedagen.
De werkgever voerde als verweer aan dat zij geen loon hoefde door te betalen omdat de dagen waren opgenomen in de periode nadat de loondoorbetalingplicht al was geëindigd.
De kantonrechter is van oordeel dat de strekking en bedoeling van de wet (artikel 7:639 lid 1 BW), uitgelegd conform een Europese richtlijn, meebrengt dat de werknemer recht heeft op loon over de opgenomen vakantiedagen. Dat de werknemer de dagen opnam na afloop van de loondoorbetalingsplicht, maakt dat niet anders. De re-integratieverplichtingen van werknemer en werkgever bestaan dan namelijk grotendeels nog, zodat de werknemer door middel van het opnemen van vakantiedagen recht heeft op vrijstelling van deze verplichtingen. Ook voor die situatie vindt de wetgever dat de werknemer aanspraak kan maken op vakantie met behoud van loon. Daarnaast zou uit rechtspraak van het HvJ EU volgen dat de werknemer bij het opnemen van vakantie tijdens arbeidsongeschiktheid in een situatie moet worden geplaatst die qua beloning vergelijkbaar is met gewerkte periodes.
Kortom: de kantonrechter wees de vordering van de werknemer toe, zodat hij alsnog het loon ontving over de vakantiedagen na afloop van de loondoorbetalingsplicht.
Heeft u vragen over een slapend dienstverband? Heeft u een discussie met een werknemer over het aantal uit te keren vakantiedagen? Of heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of over andere juridische zaken? U kunt hierover contact met me opnemen.
Klik hieronder voor de uitspraak.
Vakantiedagen na 2 jaar ziekte (Rb. Noord-Holland d.d. 18-01-2018)